Op de pedalen in het Münsterland: Meerdaagse fietstour „Zout, heuvelachtig en romantisch”

Jörn Berding stapt op de pedalen voor een prachtige fietstour in noordelijk Münsterland, langs kloosters, de zoutwinning en indrukwekkende burchten!

Met fantastisch lente-fietsweer in het noordelijke Münsterland start ik bij het station in Burgsteinfurt met de eerste etappe van deze ongeveer 140 kilometer lange meerdaagse fietstocht op de 100-kastelen-route.

Meteen verlaat ik de stad en duik ik het mooie Münsterländer parklandschap in. De route leidt mij de eerste kilometers over rustige fietspaden door een gevarieerd landschap, langs akkers, boerderijen, weilanden, riviertjes en door een idyllisch bosgebied. Het uitzicht op dit prachtige landschap en de schitterende natuur zorgt onderweg voor steeds nieuwe en schitterende lentetaferelen.

Direct langs de route, maar toch iets verstopt in een bosje, kom ik kort daarna langs de statige door water omgeven Gräftenhof Haus Welbergen, een van de eerste waterburchten langs deze route. Ik ben van mening dat juist deze waterburcht een zeer bijzondere ontdekking is op de 100-kastelenroute, die toch al langs behoorlijk veel fascinerende bouwkunstwerken leidt!


Op een van de bankjes aan het water kun je dit prachtige bouwwerk in alle rust op je laten inwerken. En als je er wat tijd voor wilt nemen kun je het kasteel ook tijdens een kleine rondwandeling langs het water uit meerdere mooie perspectieven bewonderen. Het zachte licht van de ochtendzon zorgt vandaag voor een idyllische sfeer en prachtige weerspiegelingen van het historische bouwwerk in het water. Tijdens het alvast ingeplande volgende bezoek staat dan ook zeer zeker een bezoek aan de kasteeltuin in het midden van de waterburcht op het programma!

Na deze eerste stop gaat het verder richting Langenhorst, dat met zijn twee opvallende kerktorens al uit de verte goed te zien is. Bij het fietsen door deze plaats moet je vooral goed om je heen blijven kijken, want je komt langs meerdere schitterende oude vakwerkhuizen!

Langs de kleine rivier de Vechte gaat het verder door het pittoreske plaatsje Welbergen en kort daarna nodigt een mooie rustplaats langs de route uit tot een korte pauze met fantastische vergezichten over het weidse landschap. En dit landschap blijft me onderweg begeleiden richting Wettringen en ook daarna heb je vanaf het iets hoger gelegen fietspad steeds weer schitterende uitzichten.

Bij de Offlumer See bij Neuenkirchen heb je vanaf een uitzichtplatform op drie reusachtige oude trechters, die bij de winning van zand en grind voor de afwatering werden gebruikt, wederom een prachtig uitzicht, nu over het zandstrand en het mooie uitgestrekte merengebied.

Na al dit moois moet ik wel een beetje harder doortrappen en al gauw heb ik mijn eindbestemming van deze dag bereikt: Rheine. Daarna vervolg ik de route die midden in de stad begint en in noordelijke richting doorloopt. Heerlijk rustig, want ik fiets een stukje langs een lus van de Eems. Een paar kilometer verder bereik ik klooster Bentlage. Dit prachtig aan de Eems gelegen en door een park omgeven bouwwerk uit de 15e eeuw werd later omgebouwd tot een heus kasteel.

Klooster Bentlage is een mooie plaats van rust en bezinning. Tegelijkertijd is het echter ook een culturele ontmoetingsplaats en bevindt zich hier niet alleen een kloostermuseum maar er vinden ook gevarieerde kunsttentoonstellingen in de gebouwen van het klooster plaats. En er is een leuk café aan de rivierkant van het gebouw.

Door de Bentlager Wald (het Bentlager bos) fiets ik vervolgens een klein stukje verder tot aan het Salinenpark (zoutpark) in Rheine. In dit park staat een ding in het middelpunt: zout! In het Siedehaus, het kookhuis, en bij de historische gradeerinstallaties word je uitvoerig geïnformeerd over deze eeuwenoude traditie en over de technische aspecten van de zoutwinning.

In het bijbehorende park, waar nu in de lente tal van ooievaars rond kuieren, of in de Naturzoo, een natuur-dierentuin, kun je de benen nog even strekken, voordat er een ontspannen afsluiting van deze eerste gevarieerde fietsdag op je wacht.

De tweede dag start ik bij de rivier. Langs de Eemsmolen en de Eems-waterkering verlaat ik Rheine en fiets verder op rustige, goed uitgebouwde fietspaden dwars door het platteland. Al snel duikt de route echter weer de uitgestrekte bosgebieden van de Surenburger Wälder in. Hier bevindt zich links en rechts van het fietspad een mooi oud gemengd bomenbestand bestaande uit loof- en naaldbomen. Hier ziet het overal groen waar je ook kijkt en steeds valt je blik op enkele markante bomen die door hun bizarre vorm of de groen oplichtende moslaag bijzonder opvallen.

Door de bossen kom ik uiteindelijk bij Haus Surenburg, een rustig gelegen en van bomen en grachten omgeven waterburcht en onbetwist een van de highlights van deze tour. Bijzonder aan te bevelen is de mooie rondweg die om de burcht heen is aangelegd en verschillende prachtige uitzichten op het prachtige gebouw en de tuinen biedt. Opvallend is het contrast tussen de lichte façades van de gebouwen en de kleurrijke poorten en de felgekleurde duiventil voor het kasteel.

Na deze korte bezichtigingsronde fiets ik verder en kom eerst langs een klein meer en vervolgens fiets ik langs de Bevergerner Aa om uiteindelijk in Bevergern uit te komen.

De route gaat midden door deze prachtige kleine plaats, waar de zogenaamde Ackerbürgerhäuser een bijzondere bezienswaardigheid zijn. Deze veelal in vakwerkstijl gebouwde huizen, die vroeger door „stadsboeren” werden bewoond, dat wil zeggen bewoners van de stad die ook in de landbouw werkzaam waren, zijn naast waterburchten en kastelen markante vertegenwoordigers van de historische Westfaalse bouwcultuur. In Bevergern kun je meerdere van deze Ackerbürgerhäuser bezichtigen en daarbij ook veel over de geschiedenis te weten komen!

Terug in het zadel wordt het al meteen na het verlaten van het stadje interessant, want de route passeert de „natte driehoek”. Hier splitst zich het Mittellandkanaal van het Dortmund-Ems-Kanaal af. Volgens het informatiebord kun je bij dit belangrijke knooppunt van het Duitse bovenregionale waterwegennet dankzij het vrije uitzicht over het water uitstekend „schepen kijken” en je in het tentoonstellingspaviljoen over de scheepvaart in Duitsland laten informeren.

Even later kom ik aan bij klooster Gravenhorst. Opgericht in de 13e eeuw zijn deze kloostergebouwen ondanks hun bewogen geschiedenis tot op de dag van vandaag grotendeels in de originele staat behouden gebleven In het park, dat het huidige kunsthuis omgeeft, zijn er tal van prachtige zitgelegenheden om bij een korte pauze het uitzicht op de imponerende kloostergebouwen en de talrijke sculpturen en kunstprojecten rond en in de gracht op zich in te laten werken.

Tijdens mijn bezoek wordt net een interessant nieuw kunstwerk door de kunstenaar en zijn helpers omslachtig in de gracht geïnstalleerd, ik besluit daarom de bezichtiging van het klooster tot een volgend bezoek uit te stellen. Om dan gelijk ook een van de kunsttentoonstellingen in het klooster te bezoeken (waarvoor je je overigens vooraf moet aanmelden). Weer op de fiets kom ik net voorbij de kloostermuren langs een molen en ook deze is het zeker waard om even nader bekeken te worden.

Na deze prachtige indrukken fiets ik verder richting Ibbenbüren. De route volgt hier kilometers lang de oever van de Ibbenbürener Aa, een heerlijk rustig stukje! Het landschap is hier gewoon mooi, ik passeer steeds weer bosjes en akkers en fiets langs open en met bomen omzoomde statige lanen. Hier bij de rivier zijn er ook steeds weer bijzondere vogels, zoals de witte reiger, en diverse soorten ganzen, te zien. Vogels spotten is overigens nog makkelijker als je een kleine verrekijker bij je hebt.

Pauzeren kun je uitstekend op een van de talrijke bankjes die om de zoveel tijd langs het fietspad opduiken. Ik ga echter bij mooi weer met mijn kopje koffie direct aan de oever in het gras zitten en geniet van de schitterende vergezichten.

Aangekomen in Ibbenbüren gaat het fietspad langs de zuidelijke stadsrand verder langs de Aa en naar de Aasee. Het fietspad volgt hier de boulevard langs de oevers van dit meer met zijn talrijke recreatiemogelijkheden en overal heb je een prachtig uitzicht over het water.

Aan de noordelijke oever van het meer ontdek ik een uitgestald oud mijnkarretje dat vroeger gebruikt werd om steenkool te transporteren en dat heel duidelijk refereert aan de geschiedenis van Ibbenbüren als mijnbouwstad.

Na zo veel water verlaat de route Ibbenbüren weer en keert terug naar de kleine landweggetjes. Vanaf Laggenbeck moet ik een paar keer extra op de pedalen staan, want de doorgaans vlakke route krijgt vanaf hier een licht heuvelachtig profiel. De route is echter prima te fietsen en het zwoegen is zeer zeker de moeite waard, want steeds weer word je beloond met prachtige vergezichten over het golvende landschap en het weidse Münsterländer cultuurlandschap. En dat allemaal bij een strakblauwe hemel!

Als afsluiting van deze mooie lentedag op de fiets passer ik nogmaals een idyllisch bosgebied en na een paar steile meters omhoog is het einddoel van deze dagetappe bereikt: Tecklenburg. Tecklenburg beschikt niet alleen over een mooie oude dorpskern met allerlei hoekjes en steegjes maar dankzij zijn hoge ligging heb je op veel plekken ook nog eens heel vaak een werkelijk prachtig uitzicht!

Bij stralend zonnig weer geniet ik in Tecklenburg nog even van de prachtige vergezichten over de steeds groener wordende uitgestrektheid van het Münsterland en maak me vervolgens klaar voor de laatste dagetappe. Nadat ik aan de zuidelijke stadsrand van Ibbenbüren de waterburcht Haus Marck met zijn lichte façades, die zowat licht geven in de lentezon, uitgebreid uit de verte heb bewonderd kan ik de fiets even lekker ontspannen naar beneden laten rollen want de route gaat hier een stukje heuvelafwaarts.

Tijdens de afdaling kun je heerlijk om je heen kijken en het landschap genieten maar al snel stop ik onderweg en stap ik van de fiets af om nog heel even van de langs de route gelegen rustige Sonnenhügelsee te genieten en even langs de oever mijn benen te strekken. Het is zo’n mooi gezicht, hoe de lentezon in het water wordt weerspiegeld!

Langs de Buddenkuhle, nog een klein meer met een camping, kom ik even later in een prachtig bos met veel verschillende soorten naaldbomen. Hier ontstaat een fascinerende groene sfeer als de zachte stralen van de ochtendzon de met mos begroeide bosgrond raken.

Vanaf hier gaat het verder richting Greven, langs het vliegveld Münster/Osnabrück, over de Hüttruper hei en door kleine bosgebieden. Bijzonder mooi vind ik de stukken met de mooie hoge berken die deels meerdere honderden meters lang langs de route staan. Nadat ik Greven ben gepasseerd steek ik de Eems over. Op de brug is een korte stop zeker de moeite waard, want vanaf hier kun je ver over de rivier heen kijken. Nu volgt weer een langer stukje route dwars door het platteland, langs akkers en weilanden in westelijke richting.
Bij het begin van de bebouwde kom van Nordwalde schijnt mij uit de verte al de stralend witte toren van het kultuureiland Bispinghof tegemoet. Ik vind dit een mooi moment en een prachtige plek om even een korte pauze in te lassen. De kalme sfeer van dit terrein nodigt ook echt uit om hier even tot rust te komen. Omgeven door groen en door het water van de kasteelgracht geniet ik van mijn pauzemomentje voordat ik me aanzet om weer op de fiets te stappen en de eindspurt van deze tour in richting Steinfurt in te zetten.

Na een mooi stukje route door een bos bereik ik al vrij snel het Bagno Park in Burgsteinfurt. Fietsend door het park vallen mij tal van historische gebouwen rondom het kasteel van Steinfurt op, zoals de grenadierswacht en het gardehuis, die tot vandaag in perfecte toestand konden worden gehouden en waarin zich horeca- en recreatiebedrijven hebben gevestigd.

Fietsend over de „Grote Laan” wordt je blik als vanzelf naar het prachtige kasteel Steinfurt getrokken, dat verlicht door de lentezon voor mij verrijst, de prachtige bekroning van deze meerdaagse fietstour. Knoestige oude bomen in het omliggende park en bloeiende lentebloemen lenen zich uitstekend als prachtige fotomotieven en ook een stel zwanen komt even belangstellend bij mij kijken. Een langere pauze bij dit kasteel is zeker de moeite waard. Je kunt hier ook tijdens een begeleide rondleiding alle details en bijzonderheden leren kennen. Voordat ik terugkeer naar het startpunt van deze veelzijdige tour geniet ik in het pittoreske centrum van Burgsteinfurt nog even van s koffie met gebak.

Deze lange meerdaagse fietstour biedt niet alleen veel prachtige indrukken van het natuur- en cultuurlandschap in het noordelijke Münsterland, maar laat je ook kennis maken met de meest markante vertegenwoordigers van de historische regionale bouwkunst. Langs de zeer gevarieerde route ontdek je tal van unieke waterburchten en prachtige kastelen, oude Gräftenhöfe en bijzondere bouwwerken zoals de Ackerbürgerhäuser.

Onderweg fiets je bijna overal op rustige, goed uitgebouwde en comfortabele fietspaden door het platteland, door groene bossen en idyllisch langs de rivieren van deze regio. Zoals de naam van de tour al verklapt, kan het hierbij ook her en der een beetje heuvelachtig zijn. En toch zorgen de route en de talrijke prachtige vergezichten over het schitterende landschap onderweg er automatisch voor, dat je de tijd in het zadel heel ontspannen kunt genieten!